Lindy Hop Ne Ola ki?

Herkese merhaba! Lindy Hop’u ilk duyduğumda hem çok merak etmiş hem de içine çekilmiştim. İzlediklerimle, okuduklarımla beni etkisi altına alınca Lindy Hop Company ile tanıştım. Ve dans etmeyi öğrenmeye başladım. Bu sırada dans ettiğimi duyanlar “Hangi dans?” diye sorduklarında “Lindy Hop,” diyordum ama hepsinin yüzünde aynı ifade oluyordu: “O ne?” Çok haklı bir soruydu. Bizim için uzak ve bilinmedik bir dans kültürü. İşte tam da bu sebeple serimizi başlatıyoruz. Lindy Hop nedir, bu ismi nasıl almıştır, hangi bağlamda ortaya çıkmıştır, usul-erkânı nedir burada hepsini yazacağız, konuşacağız. Bu sırada sürçü lisan edersek affola diye baştan söylemek isterim. Esasen sizler için yazarken kendim de öğreniyorum. Dolayısıyla paylaşmak istediğiniz duygularınızı, fikirlerinizi ve kaynaklarınızı bizlere e-mail adresimizden (lindyhopcompany@gmail.com) iletebilirsiniz.

Lindy Hop isminin nereden geldiği, bu dansın ortaya nasıl çıktığı meseleleri birbirini tamamlayan, içeren şeyler. O sebeple tarihte bir yolculuğa çıkacağız, bizi neler bekliyor göreceğiz. Lindy Hop, 1920'lerin sonlarında New York City'nin Harlem bölgesinde ortaya çıkan Afro-Amerikan bir dans. Bu dans, çoğunlukla New York'taki Savoy Ballroom gibi büyük balo salonlarında yapıldı ve dönemin popüler müziği swing ile birlikte gelişti. Lindy Hop, Charleston, Breakaway, Texas Tommy ve Cakewalk gibi dansların birleşiminden doğdu. Bu danslar, erken dönem caz müziğiyle yapılıyordu. Her biri; Batı Afrika dansı, müziği ve kültürüyle derin bağlara sahipti ve bu nedenle bireysellik, doğaçlama ve ritim gibi ortak Afro-Amerikan sosyal dans değerlerini paylaşıyordu.

Lindy Hop isminin ortaya çıkışıyla ilgili çeşitli tartışmalar mevcut.  Bilinen hikâyeye göre Lindy Hop ismi, George “Shorty” Snowden tarafından Charles Lindbergh’ün transatlantik uçuşunu referans alarak oluşturulmuştur. Ancak bunun böyle olmadığı iLindy Hop’un Instagram paylaşımındaki bir gönderiyle tartışmaya açıldı. Bu gönderide Lindy’nin o dönemki Harlem argosunda “kız”, hop kelimesinin ise “dans” anlamına geldiğini ifade edildi. Zamanında beyaz bir gazeteci Snowden’a hangi dansı yaptığını sorduğunda Snowden bunu gelişigüzel bir şekilde "The Lindy" diye yanıtlamıştı. Harlem kültürüne aşina olmayan gazeteci ise bunun Lindbergh’ün uçuşuna atıfta bulunduğunu varsayarak hikâyeyi yanlış aktardı. Böylece, tarihte bu “beyaz merkezli” versiyonu kalıcı hâle geldi. Oysaki Lindy Hop, Harlem’de gelişmiş siyahi kültürün bir dansıydı.

George "Shorty" Snowden ve Big Bea

Yine Jazz Dance kitabında Snowden’ın temel adımlara Lindberg’ün bu uçuşundan önce “hop” dediği aktarılır.[1]  Frankie Manning de [2] bu olayı şöyle anlatır: “Bir gece, bir gazeteci Shorty’nin yanına gelip sordu: ‘Hey Shorty, yaptığın bu dansın adı ne?’ Shorty’nin bize anlattığına göre Charles Lindbergh, Atlantik’i geçtikten sonra gazetelerde Lindy Hops the Atlantic (Lindy Atlantik’i Aşıyor) manşetleri atılmıştı. Bu yüzden o da ‘Lindy Hop yapıyorum.’ diye yanıt vermiş. O dönemde hâlâ Breakaway yapıyorlardı. Partnerinizden biraz ayrılıyordunuz ve bu kısa kopuş, dansçılara ayak hareketlerinde doğaçlama yapma fırsatı veriyordu. İşte tam da Shorty bu teknikle oynarken bir gazeteci ona ne yaptığını sormuştu. Shorty, bu harekete yeni bir isim verdi ve Lindy Hop doğdu.” Manning, Snowden’ın Lindy Hop’un babası olduğunu çünkü ismini onun koyduğunu söyler ancak Lindy Hop’u onun yarattığına dair haberlerin çıktığını ve bunların abartı olduğunu nitekim Snowden’ın da böyle bir iddiası olmadığını ekler. Onun ifadesine göre Lindy Hop’un kim tarafından yaratıldığı bilinmiyordu, tek bilinen bu dans Harlem’den çıkmıştı.

Frankie Manning

Yukarıda bahsedilenlerden sonra devreye aslında bir bağlam giriyor farkındaysanız. Lindy Hop’tan bahsederken bağlamı ve dönemin koşullarını yadsımamalı. Bu noktada iLindy Hop yine bir yol haritası sunuyor. Lindy Hop’un ve cazın kökenini tam manasıyla anlayabilmek için onlara sadece bir dans ve müzik türü olarak bakmanın ötesinde Harlem’i, ırk ayrımcılığını, Büyük Göç’ü göz ardı etmemek gerekli.

---

[1] Marshall Stearns and Jean Stearns, Jazz Dance: The Story of American Vernacular Dance (New York: Da Capo Press, 1994), 323.

[2] Frankie Manning and Cynthia R. Millman, Frankie Manning: The Ambassador of Lindy Hop (Philadelphia: Temple University Press, 2007), 79.